Natri Thiosunfat là gì?

Natri Thiosunfat là một hợp chất tinh thể không màu thường ở dạng ngậm 5 nước, Na₂S₂O₃•5H₂O, một chất tinh thể đơn tà nở hoa còn gọi là natri hyposunfit hay “hypo”. Anion thiosunfat có dạng tứ diện và xuất phát từ việc thế một trong những nguyên tử oxi bằng một nguyên tử lưu huỳnh trong anion sunfat.

Tinh thể Natri thiosunfat

Tính chất vật lý

+Công thức: Na₂S₂O₃
+Điểm nóng chảy: 48,3 °C
+Khối lượng phân tử: 158,11 g/mol
+ID IUPAC: Sodium thiosulfate
+Mật độ: 1,67 g/cm³
+Điểm sôi: 100 °C
+Có thể hòa tan trong: Nước

Tính chất hóa học

–Anion thiosunfat phản ứng đặc trưng với các axit loãng tạo ra lưu huỳnh, lưu huỳnh điôxit và nước

Na₂S₂O₃ + 2 HCl → 2 NaCl + S + SO₂ + H₂O

–Phản ứng trên còn được biết là “phản ứng chuẩn độ”, vì khi lưu huỳnh đạt đến nồng độ nào đó dung dịch chuyển từ không màu sang vàng nhạt. Phản ứng trên đang được dùng để tạo lưu huỳnh dạng keo. Khi proton hóa thực hiện ở nhiệt độ thấp, H₂S₂O₃ (axit thiosunfuric) được tạo ra. Nó là một axit có độ mạnh tương đối với pK_as khoảng 0.6 và 1.7 cho sự phân ly lần lượt H⁺.

–Nguyên tử lưu huỳnh bậc bốn trong S₂O₃²⁻ kết hợp với các kim loại mềm với ái lực cao. Vì thế, các muối bạc halide, như AgBr, thành phần tiêu biểu của chất nhũ ảnh, hòa tan khi xử lý với dung dịch thiosunfat:

2 S₂O₃²⁻ + AgBr → [Ag(S₂O₃)₂]³⁻ + Br⁻

–Trong ứng dụng này đến xử lý ảnh, khám phá bởi John Herschel và dùng cho cả các cuôn phim và giấy ảnh, natri thiosunfat được biết dưới tên chất xử lý ảnh, và còn gọi là thuốc hypo, từ tên ban đầu của nó, natri hyposunfit.

–Natri thiosunfat là một thành phần của một chất ngâm chiết thay thế cho xyanua để tách lọc vàng. Nó hình thành một phức chất bền với ion vàng(I), [Au(S₂O₃)₂]³⁻. Điều thuận lợi của phương pháp này là thiosunfat không độc và các quặng chịu nhiệt trong quá trình xyanua (như cacbon hay quặng Carlin) có thể tách bởi thiosunfat. Quá trình này vẫn gặp một số vấn đề như mức tiêu hao cao của thiosunfat, và thiếu công nghệ tái tạo hợp lý, vì [Au(S₂O₃)₂]³⁻ không hấp thụ trong than hoạt tính, công nghệ chuẩn dùng trong quá trình xyanua để tách phức vàng ra khỏi hồ quặng.

Ứng dụng

Trong lĩnh vực y học, Na₂S₂O₃ được sử dụng vô cùng quan trọng, cần thiết như sau:

• Được dùng trong chất giải độc xyanua, hoạt động như một phần tử cho lưu huỳnh để biến đổi xyanua thành thioxyanat (sau đó có thể thải ra ngoài một cách an toàn qua đường tiết niệu), xúc tác bởi enzim rhodanaza.
• Giúp xử lý chứng phản vệ canxi trong việc thẩm tách máu bệnh nhân suy thận mãn tính giai đoạn cuối.
• Natri thiosunfat ngăn ngừa sự ankyl hóa và phá hủy mô bằng việc cung cấp một chất nền cho tác nhân ankyl hóa lan tỏa khắp các mô dưới da.
• Giúp chữa bệnh ecpet mảng tròn trong việc tắm đứng và là một chất diệt nấm tiêu biểu cho chứng đốm nấm lông.
• Vai trò quan trọng trong việc đo thể tích dịch ngoại bào và tỉ lệ lọc của cầu thận.

Các ứng dụng khác của Na₂S₂O₃

• Là thành phần của đồ sưởi tay và các loại túi nhiệt khác sinh nhiệt bởi quá trình kết tinh tỏa nhiệt của một dung dịch siêu lạnh.
• Làm thuốc tẩy.
• Đo pH của các chất tẩy. Nếu thêm natri thiosunfat vào các dung dịch trên, nó sẽ trung hòa khả năng tẩy màu của thuốc tẩy và cho phép các chất chỉ thị đo pH của dung dịch thuốc tẩy với chất chỉ thị lỏng.
• Khử clo nước vòi cho bể cá hay xử lý dòng nước thải từ quá trình xử lý nước thải đầu tiên để xả xuống sông.

• Giúp làm giảm nồng độ clo trong hồ bơi và hồ nước nóng sau khi clo hóa tối đa.
• Vai trò quan trọng để tẩy màu iot, ví dụ như sau khi nổ nitơ triiođua.
• Nó phản ứng với brom tạo ra các sản phẩm vô hại. Dung dịch natri thiosunfat thường dùng để phòng ngừa trong phòng thí nghiệm sau khi làm việc với brom.
• Đánh giá nước trong vi khuẩn học.
• Ứng dụng trong thuộc da.
• Ngoài ra nó còn được dùng để điều chế dược phẩm – chất hoạt động bề mặt anion giúp cho quá trình phân tán.

Liên hệ

Công ty cổ phần Công Nghệ Toàn Phương, Lô DM7-4 Khu đất làng nghề dệt lụa, Phường Vạn Phúc, Quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội
Hotline khu vực HN: 0964. 444.888 Tel: 04 3556 3299 – Fax: 04 3556 3257
Chi nhánh HCM: 111 Tân Sơn Nhì, Quận tân Phú, Thành Phố HCM
Tel: 097 8702567
Chi nhánh Hưng Yên: Thôn Yên Phú, xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
Tel: 0964 444 888